Trầm hương. Ảnh: corbis.com.

Trong lúc đi làm rẫy mới đây, ông Ma Ngâu và Ma Kiệt, người trong buôn Gia Trụ, xã Phước Tân (huyện Sơn Hòa, Phú Yên), phát hiện bên bờ suối có cây dó bầu đã rũ mục nặng chừng 10kg. Hai ông chặt mang về làm “củi đốt”.

Khúc dó bầu này được tìm thấy ở chân núi Hòn Mù, gần khu Bệnh xá Trúc Bạch trong kháng chiến chống Mỹ, thuộc địa bàn buôn Gia Trụ.

Trên đường hai ông đi về, một người tên Hoà nhìn thấy và biết là cây dó bầu nên đến ngã giá 2,7 triệu và mua được “khúc cây mục” trên.

Một số người dân ở đây cho biết, sau khi mua được cây dó với giá “bèo”, ông Hoà bán lại cho một người ở Vạn Giã (Khánh Hoà) với giá 195 triệu đồng.

Nghe tin có người trúng đậm trầm, vài ngày sau, một số người gần nhà Hòa và từ thành phố Tuy Hoà tìm đến buôn Gia Trụ và thuê một số thanh niên dẫn đường vào núi Hòn Mù, tận thu toàn bộ các gốc rễ còn sót lại dưới đất đem vào Khánh Hoà bán được gần 2 tỷ đồng.

Theo giới chuyên nghiệp thì “khúc gỗ mục” đầu tiên hai người đồng bào phát hiện có thể là trầm kỳ chứ không phải trầm hương thông thường. Trong khi đó hai ông Ma Kiệt, Ma Ngâu - người đầu tiên sở hữu “cây vàng” mà không biết - đành than thân, trách phận: “cầm vàng mà để vàng rơi”.

Trầm hương thường được tìm thấy trong các lõi của cây gỗ trầm bị mục, thường rắn và có mùi thơm đặc biệt. Đây là nguyên liệu chất thơm rất quý, nên được bán với giá cao. Đắt nhất là loại trầm kỳ (kỳ nam).

Thiên Lý